Johan Dijkstra
Garnwerd
Over het schilderij
De dijk bij Garnwerd (Groningen) geschilderd door Johan Dijkstra. Dijkstra wordt gerekend tot de belangrijkste schilders van de Groninger Ploeg, een schilderscollectief dat furore zou maken met hun kleurrijke vertolkingen van het Groninger landschap. Een ploeg staat symbool voor het omwoelen van de grond zodat er weer vruchtbare aarde ontstaat. Het waren met name de leden van ‘De Ploeg’ die met grote regelmaat Garnwerd en het Reitdiep in al haar pracht kleurig wilden vereeuwigen. Denk hierbij aan leden als Jan Altink, Jan van der Zee, Jannes de Vries, George Martens, Riekele Prins en Ben Walrecht. Tegenwoordig is de dijk in Garnwerd begroeid met bosjes en hagen waardoor dit zicht niet meer te zien is. Het schilderij is voorzien van Gehring lijst
Over de kunstenaar
Johan Dijkstra was een belangrijk Nederlands expressionist. Hij woonde en wekte in Groningen waar hij samen met onder andere Jan Wiegers en Jan Altink oprichter was van de Groninger Ploeg, een bekend schildergezelschap. Hij had grote liefde voor het Groningse landschap. Vanaf 1920 experimenteerde Johan Dijkstra meer met kleur. Hij schilderde een periode in een pointillistische stijl en werd ook sterk beïnvloed door het werk van Vincent van Gogh. Hij reisde veel door het Groninger land en legde het landschap met oogstende boeren vast, maar ook de eeuwenoude kerkjes in de dorpjes. Omstreeks 1925 begon Johan Dijkstra expressionistisch te schilderen, een stijl die Jan Wiegers via zijn contacten met de Duitse expressionist Kirchner in Groningen introduceerde. Dijkstra werkte veel met wasverf, waarbij olieverf werd gemengd met wasbenzine. De verdunde verf droogde snel waardoor ‘laag op laag’ vlot konden worden aangebracht. Ook bleven de kleuren fel, waardoor vernissen overbodig was geworden en de werken een bijzondere matte uitstraling kregen. De werken uit deze jaren, met zijn felle kleuren en vereenvoudigde vormen, tonen Johan Dijkstra’s ontzag voor de Duitse schilders van de Brücke en de Noorse schilder Edvard Munch. Dijkstra zag het Groningse platteland als één zinderende kleurexplosie. Zelfs een modderige landweg met regenplassen schilderde hij in de meest uitbundige tinten paars, oranje, blauw en roze. Na 1930 is zijn meest heftige expressionisme voorbij en gaat Johan Dijkstra werken in een behoudendere stijl die het best kan worden omschreven als ‘verhevigd impressionisme’. Na 1940 zijn geen sporen meer te vinden van het modernisme uit de twintiger jaren.
