Greet Feuerstein
Zon en maan
Over het schilderij
De nieuwe zakelijkheid (Duits: Neue Sachlichkeit) was een stilistische reactie binnen de kunsten in de jaren 1920-30 op het expressionisme dat eraan vooraf was gegaan. Kenmerkend voor de stijl zijn de emotieloze weergaven van alledaagse onderwerpen en de voorkeur voor eenvoud. De stroming vond haar oorsprong in de jaren 20 in en rondom het Bauhaus in Duitsland, dat daarmee van zeer grote betekenis is geweest voor allerlei zaken die tegenwoordig zeer alledaags zijn, zoals stalen meubels, roestvrijstalen bestek en hoogbouw met veel glaswerk aan de buitenkant. De term Neue Sachlichkeit werd in 1925 voor het eerst gebruikt door Gustav Friedrich Hartlaub toen hij directeur was van de Kunsthalle Mannheim. Nederlandse schilders die te relateren zijn aan de nieuwe zakelijkheid zijn onder meer Theo Stiphout, Wout Schram, Wim Oepts, Wim Bosma en Harmen Meurs. Er waren 3 substromingen binnen de nieuwe zakelijkheid: classicisme, magisch realisme en verisme. Het verisme vertegenwoordigt de linksgeoriënteerde onderstroom binnen de schilderstijl van de nieuwe zakelijkheid, met veel aandacht voor wat er volgens de leden ervan mankeerde aan de maatschappij. Dit uitte zich in groteske, apocalyptisch aandoende schilderijen. Bijgaand werk van Feuerstein uit het jaar 1933 is daar een mooi voorbeeld van.
Over de kunstenaar
Margaritha Sara ‘Greet’ de Gruyter-Feuerstein (later Greet de Gruyter-Feuerstein) was een Nederlandse aquarellist, schilder, grafica, illustrator, pastellist, tekenaar, pentekenaar en textielkunstenaar. In het oeuvre van Feuerstein is een scherp contrast te zien tussen de werken die voor en na de Tweede Wereldoorlog werden gemaakt. Haar vooroorlogse portretten komen opmerkelijk veel overeen met die van Charley Toorop, met dezelfde ruwe penseelstreken in harde, strakke vormen en eenzelfde roodbruine huidkleur. Ze onderscheidde zich echter door fijne lijnen te schilderen. De vooroorlogse stillevens van Feuerstein zijn, zoals haar portretten, strak geschilderd en vereenvoudigd tot duidelijke vormen. De compositie van de stillevens was in een schijnbare harmonie met exotische kenmerken terugkeerden in haar naoorlogse stillevens. De naoorlogse schilderstijl van Feuerstein was luchtiger en organischer. In plaats van doffe gebruikte ze nu fellere kleuren, die aansloten bij de exotische motieven. De portretten hebben echter nog steeds de psychologische impact van haar vooroorlogse portretten, vooral in de blikken. De felle kleuren staan in contrast met de de gebruikelijke grijs- en bruintinten in Nederlandse portretten uit die tijd. Ook de naoorlogse stillevens van Feuerstein bevatten steeds fellere kleuren. In haar latere jaren blijven de stillevens zich steeds verder ontwikkelen, met zwarte contouren.
