Johan Briedé
Bos bij Hilversum
Over het schilderij
Bosgezicht van het Spanderswoud in Hilversum, geschilderd in pointillistische stijl 1945 door Johan Briedé (1885-1980). Ook Johan Briedé beoefende het pointillisme. Misschien is het in dit kader interessant de definitie te geven van de pointillistische manier van schilderen. Pointillisme of Divisionisme is een vorm van Neo-impressionisme. De kleuren worden onvermengd als stippen naast elkaar gezet, de kleurmenging vindt plaats op het netvlies van het oog. We spreken wel van optische kleurmenging. De pointillisten baseerden zich op wetenschappelijke theorieën. Een artistieke stroming in Frankrijk ontstaan, als uitloper van het impressionisme en waarbij het de bedoeling was het licht te accentueren, bij het schilderen, door het analyseren van de kleur. Dit is duidelijk te zien in bijgaand schilderij.
Over de kunstenaar
Briedé was kunstschilder en graficus, maar maakte ook ex-librissen en ontwerpen voor boekbanden en boek- en stofomslagen. Daarnaast was hij illustrator en typograaf. Zijn onderwerpen vond hij voornamelijk in de natuur, en hij haalde veel inspiratie uit zijn reizen naar Zweden, Frankrijk, Spanje en Mallorca. Ook was hij vaak op het Hilversumkanaal te vinden, waar hij vanuit zijn boot de waterplanten bestudeerde. In zijn landschappen is de invloed van de art nouveau, met de gestileerde lijnen en plantaardige motieven, goed te zien. Briedé deed deze invloed onder andere op bij zijn kunstenaarsvriend Theo van Hoytema. Briedés loopbaan in de toegepaste kunstsector was in 1910 begonnen, toen hij als kunstenaar voor bedrijven, uitgeverijen en tijdschriften ging werken. Hij ontwierp voor tientallen uitgaven van W.L. & J. Brusse’s Uitgeversmaatschappij de boekbanden en omslagen. Van enkele uitgaven, zoals ‘Beschouwingen over bouwkunst en hare ontwikkeling’ van H.P. Berlage (1911) verzorgde hij de illustraties, en hij ontwierp banden en omslagen voor de grote natuurboekenserie van William L. Long. Voor het boek ‘Oude huizen van Rotterdam’, dat in 1915 bij Brusse verscheen, maakte Briedé 130 pentekeningen. Daarnaast was hij de boekbandontwerper voor onder andere Van Nijgh en Van Ditmar, Sijthoff en de Wereldbibliotheek, en hij verzorgde vele opdrachten voor gemeentelijke diensten in Rotterdam. Door de veranderde opvattingen in zijn tijd kreeg Briedé de ruimte om zich in vele kunstvormen te ontwikkelen. Johan Briedé wist zich als een gewaardeerd kunstenaar te vestigen, wiens werk werd aangekocht door het Rijksprentenkabinet in Amsterdam en verschillende Nederlandse musea. Maar wat belangrijker was: door zijn werk in de toegepaste sector kon een groot publiek in aanraking komen met zijn werk.
